09 Chiến Thuật Nâng Cấp IELTS Listening: Nghe Chủ Động- Hiểu Sâu- Tăng Band Hiệu Quả
“Cô ơi, nghe tiếng Anh hoài mà vẫn không lên điểm thì làm sao ạ?”
Thật ra không phải bạn nghe ít – mà có thể do bạn chưa nghe đúng cách.
Nghe là kỹ năng cần luyện lâu dài, nhưng nếu bạn biết cách “nghe có chiến lược”, thì mỗi lần bật tai nghe lên đều là một bước tiến gần hơn đến band điểm mơ ước.
Trong bài viết này, cô chia sẻ 09 chiến thuật cực kỳ quan trọng giúp bạn chuyển từ nghe bị động sang nghe chủ động và hiểu sâu, từ đó tăng band điểm IELTS Listening. Dù bạn đang luyện đề IELTS hay chỉ đang nghe podcast cho vui, những cách này đều có thể áp dụng được để giúp bạn nghe hiệu quả hơn.
Cùng xem mình đã làm đủ những điều này chưa nhé!
#1. Lắng nghe có mục tiêu
Nhiều bạn cứ mở bài nghe IELTS lên, thấy lùng bùng lỗ tai một lúc, không nghe được thì nản, lại cất đi. Cô hay nói thế này: “Khi em xác định rõ hôm nay luyện gì – nghe chi tiết, tóm tắt ý chính, hay luyện phát âm,… – thì não em sẽ tự động tập trung vào đúng mục tiêu đó.” Không phải cứ nghe là giỏi lên đâu nhé. Ý thức được mình nghe để làm gì mới quan trọng.
#2. Chú ý ngữ cảnh của bài nghe
Trước khi nghe người ta nói, mình phải biết ai nói, nói với ai, ở đâu, và tại sao. Học viên hay bỏ qua bước này vì nghĩ… mất thời gian. Nhưng chính bước hình dung bối cảnh này giúp em hiểu được vì sao họ dùng từ như vậy, nói ý như thế. Bài nghe IELTS luôn gài ý trong mối quan hệ giữa người nói.
#3. Xây thói quen “nghe hiểu” thay vì “nghe đoán”
Cô gặp nhiều bạn nghe kiểu: “Ơ em nghe thấy từ đó! Chắc là đáp án!” — rồi… sai. Hãy luyện khả năng tập trung vào việc nghe hiểu điều đang được nói, chứ đừng chỉ bám/ bắt từ khoá. Nghe như mình cần dùng thông tin đó để sống còn – nghe như ngoài đời thật ấy.
#4. Chủ động dự đoán trước nội dung
Trước khi băng phát, mình nên đọc trước câu hỏi, dự đoán nội dung và loại thông tin cần nghe. Khi có sẵn một “sườn” trong đầu, não sẽ bớt lúng túng hơn và việc nghe hiểu sẽ dễ dàng hơn nhiều.
#5. Chú ý cách paraphrase trong bài nghe
Đừng mong bài nghe lặp lại y chang từ khóa trong câu hỏi. IELTS cực kỳ thích paraphase (đổi từ, đổi cách diễn đạt). Cô thường nói: hãy học cách “nghe nghĩa” chứ đừng “nghe từ”.
Ví dụ: Trong câu hỏi ghi “How will the participants travel to the island?”
Nhưng trong audio, người nói lại dùng:
“A boat will pick everyone up from the harbour and take them to the island.”
Như vậy, thay vì dùng từ “travel”, bài nghe lại nói “pick up” và “take them to” – tức là cách paraphrase của “travel” bằng hành động cụ thể.
Nếu không quen bắt paraphrase, bạn dễ bỏ lỡ đáp án dù nghe rõ từng từ.
#6. Nhận biết tín hiệu dẫn tới đáp án
Có những cụm từ báo hiệu “Alo alo, chuẩn bị có thông tin quan trọng nè!” như: However, For example, The next thing I want to mention is… Đó là những cụm từ chỉ đường (signposting language) cho biết người nói chuẩn bị đi theo hướng nào và em có cần tập trung nghe để điền được đáp án hay không. Nếu em học cách nhận diện các tín hiệu này và ngữ điệu lên/xuống giọng, nghe sẽ không còn mù mờ nữa đâu.
#7. Làm quen với tốc độ tự nhiên
Chỉ nghe test mãi thì tai mình như đi tập gym mà chỉ nâng 2kg. Muốn nghe tốt, phải “tập nặng” hơn: podcast, TED Talk, phim… Tiếng Anh tự nhiên với tốc độ người bản xứ nói chuyện với nhau thật sẽ khiến não phản xạ nhanh hơn, và sau đó làm đề IELTS lại thấy dễ như chơi.
#8. Luyện từng kỹ năng nhỏ trong Listening
Thay vì chỉ luyện nguyên đề, em nên chia nhỏ ra: hôm nay nghe bắt từ khóa, mai luyện distractors (đáp án gây nhiễu), rồi paraphrase, nhận diện phát âm, hiểu ý chính… Khi em ráp lại, kỹ năng sẽ tự nhiên chắc chắn hơn.
#9. Nghe xong – phản tư
Nghe xong là lúc học thật sự bắt đầu. Sau mỗi bài nghe, em hãy check đáp án và tự hỏi: Tại sao mình sai? Phát âm nào gây nhầm lẫn? Từ vựng hay ngữ pháp nào mình cần học thêm để hiểu khi nghe?
Việc này quan trọng hơn nhiều so với số câu đúng. Bởi học từ lỗi sai luôn là cách học nhanh nhất.
Đây chỉ là một vài trong các chiến thuật giúp tăng khả năng nghe chủ động, hiểu sâu được dạy trong lớp IELTS Listening-Speaking chuyên sâu. Để được thực hành các chiến thuật cải thiện Nghe- Nói và nhận feedback chi tiết, mời bạn tham gia lớp học nhé!
