Có một thói quen rất phổ biến mà mình quan sát được ở rất nhiều bạn khi đối mặt với một bài tập khó, đặc biệt là trong quá trình tự học.

Hãy tưởng tượng bạn đang làm một bài Reading IELTS. Bạn đọc đến một đoạn văn cực kỳ hóc búa, toàn từ vựng lạ và cấu trúc câu lắt léo. Đọc một lần không hiểu. Đọc lần hai vẫn mơ hồ. Và rồi một giọng nói quen thuộc vang lên trong đầu:
“Thôi, khó quá bỏ qua. Chắc trình độ mình chưa tới.”
hay “Đoạn này chắc không vào thi đâu.”

Và thế là chúng ta lật sang trang khác, để lại đoạn văn đó phía sau cùng một cảm giác bất lực nho nhỏ. Cái khoảnh khắc “bỏ qua” đó, dù rất nhỏ, lại là một triệu chứng của một vấn đề lớn hơn nhiều nằm sâu trong cách chúng ta tư duy về năng lực của bản thân. Nó chính là lý do khiến bạn thường xuyên bị mất động lực học tiếng Anh.

Vậy, Vấn Đề Thực Sự Nằm Ở Đâu?

Sau nhiều năm quan sát và tìm hiểu, mình nhận ra, vấn đề không nằm ở “hạt giống” kiến thức, mà ở “mảnh đất” tư duy nơi chúng ta gieo trồng nó.

Nhà tâm lý học nổi tiếng Carol Dweck từ Đại học Stanford đã dành cả sự nghiệp của mình để nghiên cứu về vấn đề này. Trong cuốn sách kinh điển “Mindset”, bà đã chỉ ra rằng thành công của một người không phụ thuộc quá nhiều vào tài năng bẩm sinh, mà phụ thuộc vào hệ thống niềm tin của họ về tài năng đó. Bà gọi đó là hai loại tư duy: Tư duy cố định (Fixed Mindset) và Tư duy phát triển (Growth Mindset).

Hiểu rõ hai loại tư duy học tiếng Anh này chính là bước đầu tiên để bạn tìm lại động lực học tiếng Anh một cách bền vững.

Hai “Mảnh Đất” Tư Duy Quyết Định Hành Trình Học Của Bạn

Hãy hình dung hai loại tư duy này như hai mảnh đất hoàn toàn khác nhau:

1. Fixed Mindset – Mảnh đất “Cằn”:
Đây là mảnh đất tin rằng chất đất của nó là cố định, không thể thay đổi. Những người có tư duy này tin rằng trí thông minh và tài năng là những thứ bẩm sinh. Khi gặp một tầng đất đá (một bài tập khó), nó sẽ kết luận: “Chỗ này không trồng cây được. Mình không có năng khiếu.” Và nó bỏ hoang luôn khoảnh đất đó.

2. Growth Mindset – Mảnh đất “Màu mỡ”:
Mảnh đất này tin rằng nó luôn có thể được cải tạo. Khi gặp tầng đất đá, người làm vườn sẽ hỏi: “Mình có thể dùng cuốc không? Hay tìm một dụng cụ khác? Hay hỏi người bên cạnh xem họ đã xử lý tảng đá này như thế nào?”. Nó xem thử thách không phải là điểm kết thúc, mà là một tín hiệu để tìm một phương pháp mới. Họ tin rằng làm sao để học tiếng Anh giỏi là một câu hỏi về phương pháp, không phải về tố chất.

Sự khác biệt giữa một người dậm chân tại chỗ và một người không ngừng tiến bộ không nằm ở hạt giống tài năng ban đầu, mà ở việc họ có sẵn lòng chăm bón cho mảnh đất tư duy của mình hay không.